ŞİRKETLERDE “HAYALET BÜYÜME” ALARMI

Küresel iş gücü sessizce artan bir krizle karşı karşıya: Hayalet Büyüme (Ghost Growth). Çalışanlara sürekli olarak daha fazla sorumluluk verilirken, bunun karşılığında net bir unvan, ücret artışı ya da elle tutulur bir kariyer ilerlemesi sunulmamasını ifade eden bu durum, kurumsal esenlik ve bağlılık açısından ciddi riskler taşıyor.

“Gelişim Tiyatrosu” Algısı

Elkin Consultancy Kurucu CEO’su Elif Elkin, MyPerfectResume’in dikkat çekici araştırma bulgularını ve kendi saha deneyimlerini temel alarak, bu adaletsiz pratiğin iş dünyası için yarattığı tehlikeye şöyle dikkat çekti:

“Giderek daha fazla çalışan, şirketlerinin kendilerine yalnızca 'gelişim tiyatrosu' oynadığını düşünüyor. Görünürde ilerleme varmış gibi sunuluyor, ancak gerçekte çalışan yerinde sayıyor. Bu, sadece moral bozmakla kalmıyor; bağlılık, güven ve işveren markası açısından sessiz ama son derece ciddi bir risk yaratıyor. MyPerfectResume araştırmasına göre, çalışanların %66’sı bu 'gelişim tiyatrosu' algısını paylaşıyor ve neredeyse yarısı kariyerinde durağanlık yaşarken, şirketin bunu yüzeysel fırsatlarla maskelediğini belirtiyor. Hatta %53’ü, kariyerinin dışarıdan ilerliyor gibi görünmesine rağmen kendini gelişmiş hissetmediğini ifade ediyor.”

Cinsiyet Eşitsizliği ve Adalet

Elkin, Hayalet Büyüme’nin özellikle kadın çalışanlar üzerinde daha belirgin olduğunu vurguladı: “Araştırma verilerine göre, kadınların %47’sine, erkeklerin ise %40’ına zam veya terfi olmadan ek sorumluluk verilmiş durumda. Bu istatistik, kurumsal adaletin temelden sarsıldığına dair kritik bir sinyal veriyor.

Kurumsal esenlik (well-being), spor salonu üyelikleri veya uygulama abonelikleriyle başlamaz. En temel taşı, adalet duygusudur. Çalışan deneyiminin kalbinde bu adalet duygusu sarsıldığında, en iyi well-being uygulaması bile etkisini kaybeder. Bu durum şirketler için stratejik bir kör nokta yaratıyor. Çalışanlar artık gösterişi değil, gerçek ilerlemeyi önemsiyor ve aradaki farkı çok net görebiliyor.”

Tükenmişliğin Görünmeyen Sebebi

Elif Elkin, ek sorumluluk alıp karşılığında ilerleme görememenin, çalışanların tükenmişlik (burnout) riskini önemli ölçüde artırdığını vurguluyor. Hayalet Büyüme, tükenmişliğin görünmeyen ve sistemik bir sebebi olarak öne çıkıyor.

Elkin Consultancy olarak kurumlara sunduğumuz kritik öneri, tükenmişliğe karşı yalnızca semptomatik çözümler yerine, kültürel ve yapısal bir set çekmektir: "Ek zihinsel sağlık izinleri sunmak elbette değerli, ancak esas mesele, iş yükü ve kapasite üzerine açıkça konuşulabilen, şeffaf bir kültür oluşturmaktır. Çalışanların aradığı temel yanıtlar şunlardır: 'Bana güveniliyor mu?', 'Emeğimin karşılığı veriliyor mu?' ve en önemlisi 'Benim için net bir yol haritası var mı?'"

Gerçek Gelişim Dört Ayak Üzerinde Yükseliyor

Elkin’e göre, yeni bir sorumluluk yüklemek ya da basit bir eğitim bağlantısı göndermek artık 'gelişim' anlamına gelmiyor. Çalışanların gözünde gerçek gelişim dört temel unsura dayanıyor:

1- Daha yüksek bir maaş: Emeğin somut karşılığı.
2- Net bir kariyer yolu: Şeffaf terfi ve ilerleme mekanizmaları.
3- İş-yaşam dengesi: Kapasiteye uygun iş yükü ve sürdürülebilirlik.
4- Yeni beceriler kazanma fırsatları: Sadece görev artışı değil, yetkinlik setini derinleştiren yapısal eğitimler.

Elif Elkin son olarak, kurumlara şu mesajı ileterek sözlerini noktaladı: "Hayalet Büyüme, organizasyonel sağlığımızın altını oyan bir 'sessiz düşman'dır. Gerçek esenlik, çalışanların kendini değerli, görülmüş ve adil bir gelişim süreci içinde hissetmesiyle başlar. Liderlerin artık gelişim tiyatrosunu bırakıp, çalışanlarına finansal, ünvansal ve beceri bazlı somut ilerleme sunma taahhüdünü göstermesi gerekiyor. Aksi takdirde, en yetenekli çalışanlarımızı sessizce ve kalıcı olarak kaybetme riskiyle karşı karşıyayız."